Je kunt geen onderwijssysteem veranderen als je niet naar jezelf kijkt

Nu plaats ik afgelopen zaterdag een mooi stukje van wat filosoof Jan Bransen uitlegt in het blad Trouw. Wat Jan o.a. zegt is: “Er blijft niets, maar dan ook helemaal niets meer over van de leerlust waarmee de kleuter ooit de school binnenkwam. Die intrinsieke motivatie is onberispelijk gedisciplineerd. Het kind is een leerling geworden. Hij kent zijn rol. Hij leeft zijn leven passief, afwachtend, reactief en gehoorzaam. We leren leerlingen vooral om een goede leerling te zijn en goede proefwerken te maken. Alleen: daarmee kun je niets. Hoe langer we het onderwijs laten duren, des te erger het wordt, hoe meer het leren geïsoleerd raakt van de praktijk, van het leven”.

Nu vertaal ik bovenstaand even naar de volwassenen: “Er is niets, maar dan ook helemaal niets meer over van de leerlust van de kleuter in jou. Je bent een leerling geworden en kent precies jouw rol. Je leeft je leven passief, afwachtend, reactief en gehoorzaam. Ooit is jou geleerd een goede leerling te zijn, maar dat wil niet zeggen dat je iets (hebt) bereikt. Hoe meer onderwijs je hebt gehad, des te erger het met je gesteld is en hoe meer geïsoleerd je bent geraakt van de praktijk die ‘het leven’ heet.

.

Dit is best een behoorlijke confrontatie voor veel volwassenen. En geloof me, die confrontatie krijgen alle ouders, docentes en andere opvoeders.

.

Thuis ben ik gezegend met twee genadeloze kinderen van 20 en 18 jaar die me regelmatig de spiegel voorhouden. Gelukkig voelen ze zich veilig genoeg om dat te doen en ja….dus ook op hun school.

.

Zo is mijn zoon eens aangesproken op zijn verzuim bij Duits. Toen zijn mentor mij belde en vroeg of ik mijn zoon hierop aan kon spreken zei ik: “ja natuurlijk, ik ben heel benieuwd waarom hij Duits verzuimd”. Waarop zijn mentor zei: “Nou mevrouw van Wel, dat maakt me eerlijk gezegd niet zoveel uit, hij dient gewoon aanwezig te zijn”. Die middag kwam mijn zoon thuis en vroeg ik hem om een reactie, waarop mijn zoon zei: “Mam, de docente Duits is zo onzeker, staat daar als een klein en kwetsbaar muisje voor de klas, met als gevolg dat ze wordt uitgetest en voor de gek gehouden door de medestudenten. Ik heb hier geen zin meer in, die leeftijd heb ik gehad. Ik snap trouwens niet waar ze zich zorgen om maken, ik ben twintig jaar en sta gewoon een 7 voor Duits. Met andere woorden, als ik het probleem niet zie dan is het misschien ook niet van mij”.

.

Het volgende voorbeeld is dat ik laatst een brief kreeg van zijn school met een aantal beoordelingen, studiepunten en stage-uren erin. Wederom vroeg ik mijn zoon om duidelijkheid en volgens hem klopte die informatie niet. Direct pakt hij zijn telefoon en belt zijn mentor: “Goede middag meneer….. mijn ouders hebben vandaag een brief van u gekregen met verkeerde informatie. Oh…is het een algemene brief? Dat is nog erger! Want nu zit mijn moeder niet zo snel op de kast, maar als deze algemene brief naar alle studentes gestuurd is dan kunt u op uw vingers natellen dat er momenteel een hoop onrust gezaaid wordt. Want als ik even mag terugkomen op mijn brief, al die informatie is onjuist. Als het goed is kunt u de juiste informatie vinden op magister, precies zoals u mij altijd verteld.
Dus beste meneer….. als u zonodig een brief wilt sturen naar mijn ouders, dan zou ik het enorm op prijs stellen als u eerst mij aanspreekt, ik ben namelijk twintig jaar. En mocht u het daarna toch nodig vinden om mijn ouders in te lichten, stuur dan in ieder geval informatie die wel klopt. Fijne avond”.

.

Nu kwam mijn zoon afgelopen week thuis en vertelde dat ze een klassikale opdracht hebben moeten maken. Zo leergierig en nieuwsgierig hij is, zegt hij tegen de betreffende docent: “Ik wil even iets vragen. De eerste opdracht zie ik het nut wel van in, maar waarom dit of dat? Ik vind het namelijk nogal vreemd dat we dit of dat ook moeten doen. Kunt u dit mij even uitleggen alsjeblieft?” Waarop zijn docente zegt: “Nou Luuk, eerlijk gezegd weet ik dat ook niet”. Zegt mijn zoon weer: “Als jullie niet weten wat het nut is, waarom wij dit belangrijk moeten vinden en waar je in godsnaam mee bezig bent, hoe moeten wij dat dan weten?” Met haar mond vol tanden zegt de docente weer: “Nou Luuk, ik werk hier nog maar net”. Waarop mijn zoon reageert: “Jij hebt toch op school gezeten, jij moet toch weten waarom dit nuttig is voor ons, jij hebt gekozen voor dit vak en jij wilt dit toch aan ons overbrengen. Heb jij überhaupt zicht op wat je aan het doen bent of wil je ons een of ander riedeltje aanleren waarvan je niet eens zelf snapt wat het doel daarvan is?”

.

Ook mijn dochter kan er wat van.
Twee jaar geleden stond zij voor een studiekeuze. Om een juiste keuze te kunnen maken wilde ze zich aanmelden voor een aantal open dagen. Na verschillende keren dit gevraagd te hebben aan haar mentor, die maar steeds geen data had, nam ze zelf de verantwoordelijkheid en ging naar een collega docent. De dag erna moest ze op het matje komen bij haar mentor die zei: “Evi, ik vind het enorm brutaal van je dat je bepaalde informatie achter mijn rug om bij een collega gaat halen, dat is hier niet de bedoeling”. Waarop ze zegt: “Beste meneer….ik had die informatie nodig om me op tijd aan te kunnen melden voor de open dagen. Ik heb u daar meerdere malen om gevraagd, ik werd ‘lastig’ gevonden en ik moest geduld hebben. Twee dagen voordat ik me kon aanmelden was mijn geduld op en toen heb ik inderdaad mijn informatie ergens anders vandaan gehaald. Dus als u zich aangesproken voelt, dan is dat uw verantwoordelijkheid. Mijn verantwoordelijkheid neem ik zelf en ik zou het op prijs stellen als u uw eigen verantwoordelijkheid neemt”.

.

Vandaag had ze ook weer een soortgelijk voorval.
Vanochtend mocht had ze een gesprek bij het HBO waar ze na de zomervakantie naar toe gaat. Verontwaardigd belde ze me zonet op en zei: “Mam, wat ik nu toch heb meegemaakt. Diegene waar ik een gesprek had vond het vreemd dat ik creativiteit en theorie beiden interessant vind en had gezegd: “We hebben het nog nooit eerder meegemaakt dat een studente die creatief is deze opleiding wil doen, vandaar dat ik twijfel aan je capaciteiten. Ook twijfel ik eerlijk gezegd in verband met je vakkenpakket.
Verontwaardigd zei ze me: “Mam, dit was zo vreemd. Ik ben wel vaker een uitzondering op de regel en wel vaker ergens de eerste in, dus dan nu ook maar. En voor wat betreft mijn vakkenpakket, waar andere leerlingen 5 jaar Natuurkunde, Scheikunde en Biologie hebben gehad, zo heb ik er twee jaar over gedaan, dus dan kunnen ze zich toch beter afvragen hoe snel ik leer en gemotiveerd ik ben. En oh ja, mijn creativiteit uit zich niet alleen in het feit dat ik graag ook met mijn handen bezig ben, maar ook zeker dat ik creatief omga met mensen, met problemen en creatief ben in het bedenken van oplossingen. Ik snap hun probleem niet. Van de andere kant…..ik zal hen het tegendeel bewijzen.

Zeg eens eerlijk……

Zijn dit niet de kinderen waar elke werkgever naar snakt? De jong volwassenen die hun eigen verantwoordelijkheden organiseren en niet de verantwoordelijkheid van een ander op hun nek neemt? Deze jong volwassenen die daarmee een burnout weten te voorkomen. De werknemers die houden van de juiste informatie geven en ontvangen? Die het lef hebben een ander ook te wijzen op hun verantwoordelijkheid? De volwassenen die het nut willen inzien waarom ze doen wat ze doen en om samen te ontdekken of dit effectief is? De aanstaande collega’s die oplossingsgericht zijn? Die theoretische, praktische en creatieve kennis in zich hebben? Zeg eens eerlijk……

.
BAM!

.
Beste docentes, je kunt geen onderwijssysteem veranderen als je niet naar jezelf kijkt.

Want ons handelen en onze reacties hebben te maken met onze persoonlijke systemen waar wij nog ooit onbewust deel van uitmaken? Het systeem van waaruit we reageren, het systeem wat wij ‘normaal’ vinden, het systeem waar we misschien niet eens bewust van zijn maar waar kinderen enorm op triggeren.

Ik heb geen verstand van lesgeven, van het onderwijs of van het onderwijssysteem. Waar ik wel verstand van heb is gedrag, het vertalen van gedrag, de logica van het gedrag en de spiegel die kinderen ons dagelijks voorhouden. En nee…ik ben geen leerkracht, wat ik wel weet is dat kinderen met ‘kracht’ iets moeten leren, zelfs de dingen waar ze niet om hebben gevraagd. Andersom vertaald: ook docentes mogen leren van situaties waar ze niet om hebben gevraagd.

.

Dus docentes, de beste manier om zeker te weten dat je iets weet is als je iemand gaat onderwijzen.

Wees dan echter wel bereid dat je de ene keer leraar bent en de andere keer leerling. Want geloof me…die jeugd van tegenwoordig is genadeloos (als je geluk hebt). En oh ja, als je dit doet, dan moet jij eens kijken wat er gebeurt. Wonderen noemen ze dat.

.

Als laatste…..Ik verwacht van elke leraar, therapeut en ondersteuner in het team van mijn kind dat hij bevoegd EN bekwaam is.

.

Als je niet 100% in mijn kind gelooft, verdien je het niet om in dat team te zitten.

.

Dank u.

.

.

Relevante blogs:

.

 Geef je eigen jeugdtrauma niet door

.

 Wat is volwassen?

.

 Als je de signalen van je kind begrijpt…

.

 Je kind emotioneel begeleiden….

.

 Waarom ontwikkeling zo belangrijk is….

.

  • Af en toe een inspirerende blog in je e-mailbox ontvangen? Dat kan, klik HIER.

.

Is dit blog interessant voor andere ouders of docentes in je netwerk? Voel je vooral vrij om het delen.

.