Waarom het gedrag van kinderen altijd logisch is

“Herken jij jezelf in jouw kind”? vraag ik altijd aan ouders. Want als ouders vastlopen met bepaald gedrag of moeilijke emoties van hun kind, dan zegt dat iets over (een deel van) henzelf. In veel gevallen herkennen ouders bepaald gedrag van hun kind op een manier zoals ze nu zijn en in andere gevallen in wie ze als kind waren.
Mochten ouders zich totaal niet herkennen in hun kind, dan is dat in de meeste gevallen een extreme (pijnlijke) blinde vlek, een onbewust deel of er zit een perspectief in, als iets wat deze ouder mag leren (in iets mildere mate als dat het kind laat zien).

Onderstaand zijn een aantal voorbeelden uit mijn praktijk. Met toestemming van deze ouders mag ik dit publiceren (uiteraard met fictieve namen).

.

Een kind van de rekening:
Victor en Emilie (de ouders van Koen) hebben beiden, los van elkaar, een traject bij mij doorlopen. Zij communiceren na hun scheiding bijna niet met elkaar, vertellen Koen negatieve verhalen over elkaar en worden het maar niet eens over de opvoeding. De 14 jarige Koen, die opgroeit in twee verschillende opvoedsituaties, heeft last van deze spanningen en laat ‘moeilijk’ gedrag zien in de vorm van binding- en verlatingsangst, agressie en respectloos gedrag ten opzichte van volwassenen. Als ik Victor en Emilie confronteer met de vertaling, vallen er al een hoop puzzelstukjes. Na verschillende gesprekken blijkt dat beide ouders verstrikt zitten in een behoorlijk familiedrama en hebben zij zelf als kind nooit een ander voorbeeld in communicatie gezien. Hun relatie was niet meer te redden maar hun communicatie wel. Hoe meer Victor en Emilie aan de slag gaan met hun familiepatroon en hun communicatie naar elkaar, des te meer effect het heeft op het gedrag van Koen.

.

Onbewust kindpatroon:
Het volgende voorbeeld is van Karin. Zij is opgegroeid met een dominante vader. Geweld was in haar gezin van herkomst een terugkerend patroon en ze heeft als klein meisje veel ellende gezien. Haar 16 jarige dochter kampt met onzekerheid, angsten en onderdanig gedrag tegenover mannen. Als Karin eenmaal doorheeft dat haar dochter gedrag laat zien wat zij als kind vertoonde ten opzichte van haar vader (en nog steeds doet), weet ze direct waar de winst te behalen is. Samen met Karin kijk ik naar haar familiesysteem, zetten we haar op de juiste plek in het systeem en gaan we samen haar angsten en onzekerheid aan. Na veel emoties zie ik Karin emotioneel groeien en haar dochter groeit met haar mee.

.

Kinderen voelen ook relatieproblemen aan:
Onuitgesproken relatieproblemen hakken er behoorlijk in bij Peter en Jolanda. Een ‘normaal’ gesprek kunnen ze niet meer voeren, als ze überhaupt al met elkaar praten. Er zat veel boosheid, verdriet en angsten onder. Hun puberkinderen, van 12 en 13 jaar, liggen constant met elkaar in de clinch, kunnen elkaars bloed wel drinken en gunnen elkaar het licht in de ogen niet. Ook bij deze vertaling zagen Peter en Jolanda in dat zij invloed hadden op het gedrag van hun kinderen. En nee, het was niet gemakkelijk om dit aan te gaan. De liefde tussen deze ouders was dan wel over, maar de liefde die zij hadden voor hun kinderen niet. Dat maakte dat zij gedreven genoeg waren om dit aan te pakken. Alles in het belang van hun kinderen.

.

Twee verschillende spiegels in een gezin:
Van zijn 6e tot zijn 12e was Bart als kind gepest geweest op school. Ik zal je de details besparen, maar echt blij word je niet van zulke verhalen. Niemand waar hij vroeger zijn verhaal bij kwijt kon en de enige die hij vertrouwde heeft zijn vertrouwen beschadigd. Zoonlief (inmiddels 12 jaar) kampt vanaf zijn 6e met bijna hetzelfde probleem. Ook hij is slachtoffer van bepaalde pesterijen en heeft moeite om mensen te vertrouwen. Typerend in deze vertaling was de leeftijd die letterlijk overeen kwam. We nemen de andere zoon van Bart als perspectief, want zijn oudste zoon van 14 jaar blijkt niet op zijn mondje te zijn gevallen. Mooi is dat, dat ook het andere kind een deel van Bart laat zien. Een deel wat al die tijd in zijn schaduw heeft gezeten en wat nu wat meer geleefd mag worden. Alle drie komen ze steeds meer in balans.

.

Wat niet geleefde emoties doen:
Als oudste van het gezin heeft Babette op 15 jarige leeftijd haar moeder verloren en is onbewust (wat in die tijd normaal was) in de volwassen rol gestapt, heeft de zorg voor haar zeven kleine broertjes en zusjes op zich genomen en zichzelf compleet weggecijferd. Wat zij nu terugziet bij haar (15 jarige) dochter is veel verdriet en boosheid en ook zij cijfert zichzelf weg. Opvallend in dit verhaal is dat dochterlief dyscalculie heeft. Als Babette doorheeft dat haar dochter representant staat voor de 15 jarige Babette met al haar ingehouden emoties, verandert heel de situatie.

.

Als je iemand afwijst in je familiesysteem:
Dankbaar is Maria dat ze als kind geadopteerd werd en liefdevol groot gebracht werd in een Nederlands gezin. Behoefte om haar biologische ouders te ontmoeten heeft ze nooit gehad. Toen zij zelf moeder mocht worden begreep ze nog minder hoe een moeder haar kind kon afstaan. Onbewust wees ze haar roots af. Wat doet haar eigen dochter inmiddels? Juist, je raadt het al. De kleine meid ontwijkt haar moeder. Dit is een typisch voorbeeld van iemand in je familiesysteem niet de juiste plek geven of gunnen. Onbewust heeft Maria haar biologische moeder veroordeeld omdat zij haar heeft afgestaan. Wat haar dochter laat zien is eigenlijk het gedrag wat Maria heeft ten opzichte van haar eigen moeder. Toen we eenmaal systemisch e.e.a. hebben rechtgezet zocht het dochtertje van Maria steeds meer toenadering.

.

Onbewuste gevoelens spelen door in de volgende generatie:
Al zolang Sabine zich kan herinneren vind zij het leven zwaar en heeft ergens het gevoel er niet te mogen zijn. Haar leven hobbelt ‘vrolijk’ verder en Sabine mag moeder worden van een gezonde dochter. Al vanaf de kraamtijd blijkt dat haar kleine meisje een zogeheten huilbaby is en meer dan acht uur per dag huilt, zonder dat er lichamelijk iets aan de hand was. Samen met Sabine kijken we naar haar verdriet als baby en komt ze via een tante aan de weet dat zij eigenlijk niet geboren had mogen worden. Sabine’s moeder (die inmiddels is overleden) had tijdens de zwangerschap geprobeerd haar te aborteren. De rode lijn in dit verhaal maakt duidelijk wat Sabine al haar hele leven gevoeld heeft (ik mag er niet zijn) en haar baby dochtertje laat het verdriet zien. Nu dit patroon duidelijk is hoeft het niet meer te worden doorgegeven aan de volgende generatie. Elke keer als Sabine haar dochtertje troost beeld ze zich in dat zij zelf dit kleine baby’tje is. Moeder en dochter worden steeds rustiger.

.

Spiegelgedrag als perspectief:
Hella is opgegroeid in een gebroken gezin, wat in die tijd een behoorlijke schande was. Vanaf toen is er veel veranderd in haar jonge leventje. Haar moeder kon niet goed overweg met haar eigen emoties en projecteerde dit op de kleine Hella. Vanaf toen is Hella gaan geloven dat dit alles haar schuld was. Onbewust draagt ze deze verantwoordelijkheid al zolang bij haar. Totdat Hella moeder mag worden van een zoon, hij zich ontwikkelt tot puber en zoals moeder zegt, hij totaal geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn leven. Als ik aan Hella vraag of het kan zijn dat hij juist laat zien dat zij zelf teveel verantwoordelijkheid op haar schouders heeft gedragen (en zelfs de last die niet eens van haar was) vallen er een hoop kwartjes. Beetje bij beetje gaan we haar emotionele rugzak bekijken en de bagage die niet van haar is teruggeven aan haar ouders. Steeds meer ziet Hella in dat haar zoon doet wat zij had willen doen. Na een aantal trajecten wordt de balans steeds zichtbaarder en moeder en zoon kunnen dit zelfs samen bespreken. Hoe meer moeder alleen nog maar haar eigen verantwoordelijkheid gaat dragen en niet meer die van een ander, des te meer zoonlief zijn eigen verantwoordelijkheid ook neemt.

.

Nog te vaak zien we dat er aan kinderen wordt ‘gesleuteld’, zij als probleem worden gezien, in therapie moeten en in het ergste geval medicijnen krijgen om hun emoties of gedrag te onderdrukken. In de meeste gevallen gaat het niet om onwil maar juist om onwetendheid en onmacht.

Lieve ouders, docenten en andere begeleiders, blijf daarom niet achter de feiten aanlopen en leer alsjeblieft van kinderen. Kijk verder dan alleen de signalen, er zit namelijk altijd iets onder.

Als je in de liefdevolle spiegels van kinderen kunt kijken, dan zul je zien dat het gedrag van kinderen altijd logisch is. De kunst is om dit te vertalen en daar wil ik je graag bij helpen.

.

Neem vrijblijvend CONTACT met me op om de mogelijkheden te bespreken.

.

.

  • Af en toe een inspirerende blog in je e-mailbox ontvangen? Dat kan, klik HIER.

Is dit blog interessant voor andere mensen in je netwerk? Voel je vooral vrij om het te delen.

.