Welke rol heeft jouw kind?

.

Wat gebeurt er als je als ouder niet genoeg zelfvertrouwen en zelfwaarde hebt? Juist ja….jouw kind voelt dat aan en gaat dit gedrag (extreem) uitvergroten, in de spiegel zetten. Dit kan op twee manieren. De eerste is dus dat jouw kind hetzelfde gedrag als jij gaat vertonen, maar dan weer uitvergroot, van het verleden en van het heden. Het tweede kan zijn dat hij de volwassen rol op zich neemt omdat hij ziet dat jij het niet aankan. Dit kan al heel vroeg gebeuren. Want als er ergens in ons familiesysteem een gat zit, dan gaan kinderen dit van nature (en volledig onbewust) opvullen, ongeacht de leeftijd van het kind. Het kan zijn dat jij dit hebt gedaan als kind (en misschien nu nog zelfs) en het kan ook zijn dat jouw kind dit doet.

.

Dit heet parentificatie.

Parentificatie betekent parent=ouder en identificatie=gelijkstelling. Dit houdt in dat het kind zich niet meer identificeert met zijn rol als kind maar dat hij de volwassen rol op zich neemt. Hiermee offert hij zijn emotionele welzijn op aan dat van zijn ouders.

Dit heeft negatieve gevolgen voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom is het zo belangrijk te weten vanuit welke (kind)stukken wij als volwassene reageren.

.

Ik gebruik dit voorbeeld wel eens in mijn trainingen als ik vraag of ze een doos met allerlei shit willen hebben. Het antwoord is dan uiteraard NEE. Als ik dan vraag of ze deze doos alsjeblieft willen overnemen, omdat anders hun ouders het niet redden, dan nemen ze het allemaal aan. Dat doen wij dus als kind.

.

Waarom?

Omdat wij onze ouders nodig hebben (gehad) in onze vroege jeugd. Wij konden niet zonder hen overleven. Het nadeel is alleen dat we bepaalde dingen als volwassenen nog steeds doen, terwijl we heel goed kunnen overleven zonder hen.

Met dit gegeven in je achterhoofd begrijp je misschien dat als jij ‘in de bres bent gesprongen’ voor je ouders, op wat voor manier dan ook, dat jouw kind hoogstwaarschijnlijk ook voor jou in de bres springt. Op zich geeft dat niets, dat doen we allemaal wel ooit in meer of mindere mate. Maar pas op dat het niet te lang duurt. Dat heeft namelijk grote gevolgen op volwassen leeftijd.

.

Je ziet het tegenwoordig ook veel bij ouders die psychisch of emotioneel vastlopen met zichzelf, de druk van het gezin of opvoeding en/of financiële problemen. Kinderen voelen die onrust en stres en gaan hierop reageren. Als dit geen effect heeft gaan zij die rol van de ouder (geheel of gedeeltelijk) overnemen.

Kinderen kunnen het namelijk (bijna) niet aanzien als ouders in de knoei zitten en gaan zorg hiervoor dragen. Kinderen dragen dus onze emotionele bagage en tekortkomingen, die overigens ook weer ergens vandaan is gekomen.
.

De eerste signalen van parentificatie

Deze kun je al waarnemen als jouw kind zich zorgen maakt om jou, jou zielig vindt of vindt dat hij thuis bij jou moet zijn. Het zijn kleine subtiele signaaltjes die – als je ze negeert – steeds verder uitgroeien.
Bij familie-opstellingen komt dit heel vaak naar boven en kan dit eenvoudig terug worden gegeven aan diegene van wie het is, zelfs als diegene is overleden.

Voel je dus vooral niet schuldig als je dit herkent, vaak sloopt het er onbewust in. Uiteraard kun je wel verantwoordelijkheid nemen, vanaf nu. Omdat schuldgevoel ook een heel mooi teken is dat je het eigenlijk anders wilt.

.

Ik heb het zelf ook ervaren.

Persoonlijk ben ik ook ooit met parentificatie geconfronteerd geweest toen mijn (toen 9 jarige) dochter drie jaar lang de volwassen rol op zich had genomen. Natuurlijk wist ik dat toen niet (ik zat drie lang in een psychisch en emotioneel kindstuk na het overlijden van mijn tweelingbroer). Maar afgelopen jaar vertelde ze hoe dat voor haar geweest is en dat zij zich vanaf haar negende jaar geen kind meer voelde. Ik schrok hier heel erg van en was me er totaal niet van bewust. Maar juist omdat die woorden ontzettend bij me binnenkwamen was dat voor mij een teken dat het klopte. Helemaal gezien dat dit zich had afgespeeld tussen 2009 en 2012.

.

We kunnen daarom ook nooit met terugwerkende kracht iets terug willen draaien.

Wat we wel kunnen doen is alsnog verantwoordelijkheid nemen voor dat stukje dat toen zo gelopen is. Dat heb ik toen ook gedaan, waardoor mijn dochter het los kon laten en zei: “het is helemaal goed mam, ik ben daardoor ook de persoon geworden wie ik nu ben”.

.

Zo zie je maar….het gaat nooit om verwijten, je kunt namelijk niet ‘schuldig’ zijn aan iets wat je niet weet. Je kunt wel (en zelfs met terugwerkende kracht) verantwoordelijkheid nemen.

.

.

Af en toe een inspirerende blog in je e-mailbox ontvangen? Dat kan, klik HIER.