
.
In stressituaties (zoals thuis bij je kinderen) reageert je lichaam acuut. Er gebeurt iets (onschuldigs) en je voelt direct een pijn, verdriet, boosheid of elke andere emotie. Ons lichaam is erop gericht om te overleven, dus wat gebeurt er dan?
.
De fight flight freeze reactie, dus vechten, vluchten of bevriezen.
.
De fight flight freeze reactie is voor het eerst vastgesteld door de Amerikaanse fysioloog Walter Bradford Cannon (1871-1945). Hij ontdekte dat dieren die in het nauw gebracht worden vaak op drie manieren reageren: ze vechten, vluchten of verstijven (houden zich dood). Deze reacties ontstaan doordat er hormonen als adrenaline en noradrenaline vrijkomen in hun bloed. Hierdoor versnelt hun ademhaling, stijgt hun hartslag, gaat hun bloeddruk omhoog, vertraagt de activiteit van hun spijsverteringsstelsel, enzovoort. Zo komen de dieren op scherp te staan en dat is nodig, want ze moeten snel reageren op een bedreigende situatie en dat kost veel energie.
.
Deze fight flight freeze reactie komt dus ook voor bij mensen, maar is vaak minder fysiek dan bij dieren. Vechten wordt dan bijvoorbeeld dat we gaan ruziën met woorden, vluchten betekent dan dat we instemmen met alles wat gezegd wordt of dat we letterlijk vluchten en uit de situatie willen gaan. Bevriezen houdt in dat we uit contact gaan met onszelf.
.
Dit laatste hebben we vaak als overlevingsmechanisme gedaan, omdat de emotie van het moment dat je kind was en iets pijnlijks ervoer, dit hebt onderdrukt en bevroren (dood houden zoals dieren doen). Weet dat jouw kind dit ziet en dit wil ontdooien (vertaald: het ont-doden).
.
Lees Meer
.
Dus:
.
Hoe verschillend deze reacties ook zijn, de basis is hetzelfde: we schieten erin als antwoord op een bedreigende situatie.
Deze reactie van ons menselijk lichaam is dus een belangrijk overlevingsmechanisme. Wanneer je plotselinge angst of woede ervaart, vinden er veranderingen plaats in je lijf.
.
Wat gebeurt er precies?
.
Misschien herken je het wel als je kind het bloed onder je nagels vandaan haalt.
Je hartslag gaat omhoog, je bloedsuiker stijgt en je ademhaling zit hoog in je keel. Vervolgens komt er een flinke stoot stresshormonen in de vorm van adrenaline vrij, zodat je lichaam klaar is voor actie. Hierdoor ben je in staat om jezelf te verdedigen( te vechten) of jezelf in veiligheid (vluchten) te brengen.
Dit alles zorgt voor de onschuldige symptomen die je bij een paniekaanval ervaart: hartkloppingen, duizelig, misslijk, zweten etcetera. Dit overlevingsmechanisme is dus noodzakelijk als er daadwerkelijk gevaar dreigt. Het kan je leven redden!!!
.
Hoe komt het dan dat ons lichaam zo heftig reageert in onschuldige situaties?
.
Ons lichaam kent geen verschil tussen de dreiging van een agressieve hond of een heftig geïrriteerde reactie van je partner of kind. In beide posities voel je je onveilig en eist het een reactie van je.
.
Om een voorbeeld te noemen:
.
Ik ben bang voor de tandarts en als ik een afspraak moet maken (kun je nagaan, ik bel haar alleen nog maar) dan gebeurt er al zoveel in mijn lichaam dat het net lijkt alsof ik in de stoel lig en een wortelkanaalbehandeling moet ondergaan. Je lichaam reageert direct om deze stressfactor (uit eerdere ervaringen). Waarschijnlijk heb jij ook wel zulke voorbeelden. Dat je alleen nog maar denkt aan iets en je lichaam daar meteen een reactie op geeft.
.
Nu jij:
.
Vecht jij?
Dan reageer je vaak vanuit de ‘bovenpositie’, je bent kortaf, dreigt misschien en zegt dingen als ‘je moet’, ‘ik vind’, ‘ik wil’. Je wijst de vinger naar de ander, want ja….hij/zij is schuldig aan jouw gevoel. Je hebt een oordeel op de situatie en probeert dit met man en macht te veranderen.
.
Vlucht jij?
Je wilt vluchten, weglopen van de situatie. Het is te pijnlijk. Het liefst zou je de deur achter je dicht knallen en voorlopig even niet meer thuis komen. Soms kan vluchten inderdaad een oplossing zijn. Zeg dan duidelijk even: “ik merk dat ik dit of dat voel en ik loop even uit deze situatie, omdat ik anders dingen ga zeggen die ik niet wil”.
.
Bevries jij?
Bij bevriezing sta je echt letterlijk even stil. Je voelt je verward, wordt overspoeld door allerlei gedachtes en gevoelens en weet niet wat te doen of te zeggen. Je maakt letterlijk geen contact met je eigen emoties, je bevriest/parkeert ze (zoals je dit als kind hebt gedaan).
.
Neem vanaf hier een andere beslissing.
.
Als je dit bij jezelf ontdekt dan kun je het ook veranderen. Je hebt namelijk ooit voor een bepaalde (overlevings)strategie gekozen. Dit heeft je toen ‘gered’ of je moest wel zo reageren om jezelf (of een ander) te beschermen.
Weet dat de situatie met je kind en je gezin anders is dan de ervaring die je als kind had.
En….alles wat je als kind aankon, kun je nu ook aan. Je mag vanaf hier een andere beslissing nemen.
.
Tip:
.
- Merk op dat er iets gebeurt waardoor je lichaam in de stres of verdediging schiet.
- Zeg “oké” tegen dit gevoel. Het is namelijk ook oké.
- Reageer even niet (zoals je altijd gedaan hebt), mits de situatie uiteraard veilig is. Blijf stil zitten en ervaar deze reactie in je lichaam als iets ouds wat je gediend heeft en alleen maar even erkend wil worden. Vaak verdwijnt deze dan al binnen 90 seconden.
- Je overlevingsgedrag was die van een kind, weet dat jij nu een volwassene bent in een veilige situatie.
.
Wat je ook kunt doen:
.
Wat ook vaak helpt is deze oude emotie opnieuw (op een volwassen manier) ontladen, zonder een ander te beschadigen. Ergens is deze emotie ontstaan en mocht er niet zijn, ontladen worden of werd er emotioneel niet goed op gereageerd.
.
Weet…..emoties (welke dan ook) willen alleen maar gezien, (h)erkend en ontladen worden. Precies zoals de natuur het gemaakt heeft.
.
It’s up to you.
.
.
Af en toe een inspirerende blog in je e-mailbox ontvangen? Dat kan, klik HIER.
Interesse in het I-boek over spiegelgedrag? Vraag het HIER voor € 6,95 aan.
GRATIS E-books over o.a. hoe je in relaties staat, de disbalans in je systeem of keuzes en pedagogiek kun je HIER aanvragen.
.
Doe er vooral je voordeel mee!
.